Στόχος είναι η άμεση και αποτελεσματική επίλυση χρόνιων θεμάτων που απασχολούν τους πολίτες, δίνοντας έμφαση στο μεταναστευτικό, το στεγαστικό και το κυκλοφοριακό, είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, μιλώντας στην τακτική συνεδρίαση του ΔΣ της ΟΕΒ στη Λεμεσό το απόγευμα της Τετάρτης.
Ο Πρόεδρος μίλησε για διαρκή συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, στη βάση ενός τακτικού διαλόγου, αξιοποιώντας την εμπειρία και τεχνογνωσία των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας. Ανέφερε ότι μια τέτοια συνεργασία προωθεί τη διαφάνεια και συμβάλλει στη χρηστή διακυβέρνηση. «Μόνο μέσα από ισχυρή συνεργασία μπορούμε να δημιουργήσουμε συνέργειες και να αξιοποιήσουμε καινοτόμες ιδέες, τεχνολογία και ειδικές γνώσεις για κάθε τομέα», σημείωσε.
Πρόσθεσε ότι η κυπριακή οικονομία, παρά τις προκλήσεις και παρά τον σημαντικό βαθμό αβεβαιότητας, παρουσιάζει μεσοπρόθεσμα θετικές προοπτικές. O ρυθμός ανάπτυξης για το 2024 προβλέπεται να είναι περίπου 2,9%, αρκετά πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, ο οποίος προβλέπεται να ανέλθει στο 1,4%. Για τα έτη 2025 και 2026, αναμένεται αύξηση του ΑΕΠ περίπου στο ίδιο επίπεδο. Επιπλέον, ο πληθωρισμός συνεχίζει την πτωτική του τάση και αναμένεται στο 2,5% για το 2024 και στο 2% για το 2025 και 2026. Το ποσοστό ανεργίας αναμένεται στο 5,8% το 2024 και θα μειωθεί στο 5% έως το 2026.
Ο Πρόεδρος ανέφερε ότι το τρίπτυχο της προσέγγισής του είναι: δημοσιονομική σοβαρότητα και υπευθυνότητα, σταθερός και υγιής χρηματοπιστωτικός τομέας και διαρκείς θαρραλέες μεταρρυθμίσεις.
Προϋπολογισμός 2024
Αναφερόμενος στον προϋπολογισμό του 2024 που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο σε σημερινή συνεδρία, ο Πρόεδρος είπε ότι αντανακλά πλήρως τη δέσμευση για δημοσιονομική πειθαρχία και είναι πλεονασματικός.
«Το δημοσιονομικό ισοζύγιο το 2024 εκτιμάται ότι θα είναι πλεονασματικό και θα ανέλθει στο 2,2% του ΑΕΠ. Μεσοπρόθεσμος στόχος μας, ως το 2026, είναι η μείωση του δημόσιου χρέους στο 60%», σημείωσε.
Πρόσθεσε ότι ο προϋπολογισμός του 2024 δίνει το γενικότερο στίγμα των πολιτικών προτεραιοτήτων της κυβέρνησης και μετουσιώνει τις βασικές αρχές του προγράμματος διακυβέρνησης σε κοστολογημένα και υλοποιήσιμα έργα και μεταρρυθμίσεις, έχοντας τον άνθρωπο στο επίκεντρο όλων των πολιτικών αποφάσεων.
«Δίνουμε έμφαση στην πραγματική οικονομία, μέσα από αναπτυξιακές δαπάνες, οι οποίες βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα καθώς και τις απολαβές των εργαζομένων στο σύνολό τους και παράλληλα δημιουργούν νέες ποιοτικές θέσεις εργασίας», σημείωσε.
Ο Πρόεδρος αναφέρθηκε και στην κατά πολύ μειωμένη αύξηση των μόνιμων θέσεων εργασίας στο δημόσιο με τη δημιουργία μόνο 52 νέων θέσεων το 2024 σε σύγκριση με 485 στον προϋπολογισμό του 2023.
Επισήμανε ότι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας είναι αυτή που θα επιτρέψει την υλοποίηση στοχευμένων δράσεων σε σημαντικούς τομείς όπως της παιδείας, της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας, που αποτελούν σημαντικούς πυλώνες της διακυβέρνησής του.
Η ουσιαστική στήριξη της μεσαίας τάξης, η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και η αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ακρίβειας αποτελούν τους άξονες «ενός πρωτοπόρου μοντέλου διακυβέρνησης με έντονο κοινωνικό και αναπτυξιακό πρόσημο», σημείωσε.
«Η έγκριση του πρώτου προϋπολογισμού της διακυβέρνησης αποτυπώνει τον στρατηγικό προσανατολισμό μας για την πενταετία, στη βάση φιλόδοξων, αλλά ρεαλιστικών προτεραιοτήτων, που θα καθοδηγούν τις ενέργειές μας έως το 2028, πάντα σε συνάφεια πάντα με τη μακροπρόθεσμη στρατηγική Όραμα 2035», ανέφερε, προσθέτοντας ότι η οικονομία δεν πρέπει να επηρεάζεται από τους εκλογικούς κύκλους.
Προτεραιότητες: μεταναστευτικό, στεγαστικό και κυκλοφοριακό
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η άμεση και αποτελεσματική επίλυση χρόνιων θεμάτων που απασχολούν τους πολίτες, δίδοντας έμφαση σε τρεις τομείς: μεταναστευτικό, στεγαστικό και κυκλοφοριακό.
Για το κυκλοφοριακό, ανέφερε ότι ξεκίνησε μία φιλόδοξη προσπάθεια με τον Υπουργό Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, αναφερόμενος στο Park&Ride, με τα πρώτα αποτελέσματα να είναι εμφανή τις πρώτες δύο βδομάδες, όπως είπε. Σημείωσε ότι η προσπάθεια θα συνεχιστεί με τα σχολεία και θα συνεχιστεί και στη Λεμεσό. «Βλέπουμε ότι κτίζεται σιγά σιγά η κουλτούρα, δεν ήταν εύκολο, αλλά ήταν σημαντικό ότι υπάρχει ανταπόκριση από την κοινωνία».
Για το στεγαστικό, ο Πρόεδρος σημείωσε ότι την πρώτη βδομάδα Οκτωβρίου ο Υπουργός Εσωτερικών θα προχωρήσει με ανακοίνωση συγκεκριμένων προγραμμάτων με πλάνο τετραετίας.
Όσον αφορά το μεταναστευτικό, ο Πρόεδρος είπε ότι είναι σημαντικό ότι για πρώτη φορά φεύγουν περισσότεροι από την Κύπρο από όσοι έρχονται. «Έχουμε επιταχύνει τις διαδικασίες, έχουμε περισσότερα άτομα να εξετάζουν τις αιτήσεις, η ομπρέλα των προσπαθειών μας είναι να σταματήσει η χώρα μας να θεωρείται ελκυστικός προορισμός». Σημείωσε ότι λαμβάνονται μέτρα ώστε να μην έχουμε μια νέα μεταναστευτική οδό από πλευράς Λιβάνου, ενώ ανέφερε ότι για να σταματήσει η Κύπρος να είναι ελκυστικός προορισμός πρέπει «να αλλάξουμε κάποια από τα κίνητρα» που χρησιμοποιούν οι διακινητές για να φέρουν μετανάστες στην Κύπρο, όπως είπε, διευκρινίζοντας, ωστόσο ότι για αυτούς που χρήζουν διεθνούς προστασίας δεν τίθεται θέμα συζήτησης.
Σημείωσε ότι ένας σημαντικός αριθμός αιτητών ασύλου εργάζονται ευρύτερα είτε στην ξενοδοχειακή είτε στις άλλες βιομηχανίες. «Υπάρχει μια απόφαση που τελειώνει μέχρι την 1η Οκτωβρίου. Δεν είναι πρόθεση μου να την ανανεώσουμε», είπε. Την ίδια στιγμή, είπε, γίνεται επεξεργασία με το Υπουργείο Εργασίας για ένα πλάνο από την 1η Ιανουαρίου, ώστε σε ένα μήνα να υπάρχει απάντηση όταν γίνονται αιτήσεις για να έρθει ξένο προσωπικό στην Κύπρο, ενώ σήμερα αυτό μπορεί να παίρνει τρεις – τέσσερεις μήνες.
Αναφερόμενος στη συμφωνία που επιτεύχθηκε για την ΑΤΑ, είπε ότι ήταν ένα σωστό μέτρο προς την κατεύθυνση στήριξης του οικογενειακού εισοδήματος. Ανέφερε ότι η κυβέρνηση δέχεται πολλή κριτική για τον φόρο στα καύσιμα και το ηλεκτρικό ρεύμα, σημειώνοντας, ωστόσο ότι τα μέτρα για αντιμετώπιση της ακρίβεια θα πρέπει να είναι στοχευμένα, ώστε να είναι και αποτελεσματικά. «Δεν μπορούν να είναι οριζόντια. Και σε καμία απολύτως περίπτωση δεν πρόκειται να ξεφύγουμε από τη δημοσιονομική πειθαρχία», ανέφερε.
Διασφάλιση ισχυρής και ανθεκτικής οικονομίας
Σε σχέση με τον στόχο για διασφάλιση μιας ισχυρής και ανθεκτικής οικονομίας, ο Πρόεδρος είπε ότι εδώ εντάσσεται η μεταρρύθμιση του φορολογικού και συνταξιοδοτικού συστήματος, η βελτίωση δεξιοτήτων για την αγορά εργασίας και η διασύνδεση της με το εκπαιδευτικό σύστημα.
Την ίδια στιγμή, ανέφερε ότι ένα ισχυρό τραπεζικό σύστημα είναι απαραίτητο για μια εύρωστη οικονομία. «Δεν είμαι από αυτούς που προσεγγίζουν τις τράπεζες ως εχθρούς, ως αντίπαλους, δεν υιοθετώ τέτοιου είδους προσεγγίσεις ούτε συμφωνώ, την ίδια στιγμή, όμως, οι τράπεζες πρέπει να καταλάβουν ότι σε χρονιές όπως η φετινή όπου τα κέρδη τους είναι αυξημένα, είναι σημαντικό να προβαίνουν σε κινήσεις για βελτίωση της οικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, είτε αυτό αφορά καταθετικά και δανειστικά επιτόκια ή και άλλες διευκολύνσεις», ανέφερε.
Ο τρίτος στόχος, είπε, αφορά τον εκσυγχρονισμό του κράτους, ώστε να καταστεί ένα αποτελεσματικό κράτος δικαίου, ιδιαίτερα στο θέμα της λογοδοσίας και της αξιοκρατίας. Σημείωσε ότι το Υπουργικό αποφάσισε την εκπόνηση μελέτης, η οποία θα παρέχει συστάσεις για την ενίσχυση της διακυβέρνησης και εποπτείας των παρόχων διοικητικών υπηρεσιών και στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται η σύσταση Ενιαίας Εποπτικής Αρχής για αυτές τις υπηρεσίες στο πρότυπο που υπάρχει σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ.
Στο ίδιο πλαίσιο, είπε, προωθείται η αποτελεσματικότητα στην παραγωγή πολιτικής και στην υλοποίηση των αποφάσεων της εκτελεστικής εξουσίας, καθώς λαμβάνονται πολλές φορές πολύ σωστές αποφάσεις σε επίπεδο εκτελεστικής εξουσίας, αλλά υπάρχει πρόβλημα στο θέμα προώθησης της υλοποίησης των αποφάσεων. Γι’ αυτό, είπε, συστάθηκε η Γραμματεία Συντονισμού και Υποστήριξης του κυβερνητικού έργου, ώστε να παρακολουθείται η υλοποίηση του κυβερνητικού έργου με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, με πλήρη λογοδοσία και προς την κοινωνία.
Άλλη προτεραιότητα σύμφωνα με τον Πρόεδρο είναι η πράσινη μετάβαση. Ο πρωταρχικός στόχος, είπε, είναι να διασφαλιστεί ότι τόσο τα νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις θα έχουν πρόσβαση σε καθαρή ενέργεια χαμηλού κόστους. Σημείωσε ότι η κυβέρνηση επεξεργάζεται τις τελικές λεπτομέρειες του Σχεδίου «Φωτοβολταϊκά για όλους», που θα ολοκληρωθεί τις επόμενες δυο βδομάδες και θα περάσει από το Υπουργικό Συμβούλιο και το οποίο θα αφορά εγκατάσταση οικιακών ΦΒ, με δυνατότητα αποπληρωμής μέσω δόσεων για όσους δυσκολεύονται να χρηματοδοτήσουν την επένδυση με ίδια κεφάλαια, με περιορισμό στην εγκατεστημένη ισχύ του φωτοβολταϊκού συστήματος.
Εκπαίδευση και υγεία είναι στο επίκεντρο, ανέφερε ακόμα ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, σημειώνοντας ότι το εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να μεταρρυθμιστεί ώστε να εξοπλίσει τους σημερινούς και μελλοντικούς μαθητές με δεξιότητες που θα χρειαστούν στο εγγύς μέλλον και να είναι συμβατές με τις ανάγκες τις κυπριακής οικονομίας. «Εξίσου σημαντικό, να προστατεύσουμε το σύστημα υγείας τολμώντας να διορθώσουμε κακώς έχοντα. Γιατί όποιος ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχουν στρεβλώσεις ή κακώς έχοντα είναι εκτός πραγματικότητας», ανέφερε.
Ακόμα μια προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι και το rebranding της Κύπρου. Ανέφερε ότι στον προϋπολογισμό που εγκρίθηκε ειδικό κονδύλι για το θέμα και στόχος είναι η ενίσχυση του ονόματος της Κύπρου και της φήμης της σε διεθνές επίπεδο.
Τέλος, ο Πρόεδρος ανέφερε ότι στο επίκεντρο των προσπαθειών βρίσκεται η αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να υποστηρίξει ενεργά τους επενδυτές και τους επαγγελματίες στην Κύπρο.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της ΟΕΒ, Αντώνης Αντωνίου έθεσε επιγραμματικά προς τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη τα θέματα που προβληματίζουν τους επιχειρηματίες.
Ενδεικτικά, αναφέρθηκε στο κόστος ενέργειας, στο κόστος χρήματος, στο κόστος εργασίας και το κόστος της πράσινης μετάβασης. Επιπρόσθετα, μετέφερε την ανησυχία του για την αύξηση του κόστους του κρατικού μισθολογίου, σημειώνοντας την ανάγκη επαναφοράς και επικαιροποίησης της μεταρρύθμισης του δημοσίου. Αντίστοιχα, ανέφερε ότι και οι δαπάνες για τις κοινωνικές παροχές αυξήθηκαν κατά 10% το πρώτο εξάμηνο 2023, «γεγονός που προκαλεί ανησυχία, αφού τέτοιες παροχές θα πρέπει να περιορίζονται στους πραγματικά ευάλωτους και να είναι στοχευμένες», σημείωσε.
Τέλος, ο κ. Αντωνίου ανέφερε στον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη το ζήτημα της επάρκειας εργατικού δυναμικού, σημειώνοντας ότι επιβάλλεται η απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών παροχής αδειών απασχόλησης εργαζομένων από τρίτες χώρες.
