Εδώ και εφτά μήνες έχει ανασταλεί η λειτουργία του «Εξάντα» που επέτρεπε την παρακολούθηση από τους πολίτες του κυβερνητικού έργου
Στο σκοτάδι βρίσκεται εδώ και εφτά μήνες η εξέλιξη 146 αναπτυξιακών έργων αξίας 1,2 δισ. ευρώ και 122 πολιτικών του κράτους που βρίσκονταν, είτε στη Βουλή των Αντιπροσώπων προς συζήτηση, είτε στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο, είτε εκκρεμούσαν ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχει καμία ενημέρωση σε σχέση με την εξέλιξη των 47 έργων του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ από το οποίο η Κύπρος θα λάβει πέραν των 3 δισ. ευρώ.
Η ιστοσελίδα ενημέρωσης του κοινού, «Εξάντας», η οποία δημιουργήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση με σκοπό να καταγράφει την πορεία υλοποίησης έργων και πολιτικών του κράτους και ήταν προσβάσιμη στο κοινό, δεν βρίσκεται σε λειτουργία. Συγκεκριμένα, από τη μέρα ανάληψης των καθηκόντων της νέας προεδρίας θα έπρεπε η σελίδα να ενημερώνει τους πολίτες, παρέχοντας επικαιροποιημένες πληροφορίες ανά τριμηνία, βάσει απόφασης Υπουργικού Συμβουλίου. Παρ' όλα αυτά, το Προεδρικό με τη δικαιολογία της αναβάθμισης του «Εξάντα» δεν παρέχει καμία απολύτως πληροφορία για την εξέλιξη έργων. Ο «Π», τον Αύγουστο, με αφορμή τα αρνητικά σχόλια που προκάλεσε η «εξαφάνιση» της βάσης δεδομένων «Εξάντας», είχε επικοινωνήσει με την υφυπουργό παρά τω Προέδρω κ. Ειρήνη Πική, η οποία μας είχε αναφέρει πως δεν υπάρχει πρόθεση από την κυβέρνηση να καταργηθεί ο «Εξάντας». Αντίθετα, όπως είπε, αναβαθμίζεται, ανανεώνεται και θα είναι ξανά προσβάσιμος προς το κοινό τον Σεπτέμβριο. Χθες επιχειρήσαμε να επικοινωνήσουμε εκ νέου με την κ.Πική, αλλά λόγω υποχρεώσεών της αυτό δεν κατέστη δυνατό.
Τα αναπτυξιακά
Η ανάρτηση και επικαιροποίηση της εξέλιξης των έργων και των δράσεων ικανοποιούσαν την υποχρέωση που αναλήφθηκε, τον Σεπτέμβριο του 2019, εκ μέρους της προεδρίας Νίκου Αναστασιάδη για τακτική επίσημη ενημέρωση των πολιτών επί του συνόλου των κυβερνητικών έργων και πολιτικών. Στον «Εξάντα», σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», περιλαμβάνονταν:
· 39 έργα αξίας 270 εκατ. και 240 χιλιάδων ευρώ τα οποία το κράτος έπρεπε να είχε προκηρύξει
· 54 έργα αξίας 492 εκατ. και 567 χιλιάδων ευρώ τα οποία θα έπρεπε να είχαν ξεκινήσει
· 53 έργα αξίας 515 εκατ. και 443 χιλιάδων ευρώ τα οποία θα έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί
· 122 πολιτικές του κράτους που βρίσκονταν, είτε στη Βουλή των Αντιπροσώπων προς συζήτηση, είτε στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο, είτε εκκρεμούσαν ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου, θα έπρεπε να είχαν προωθηθεί.
Επιπρόσθετα, η πορεία εφαρμογής του εθνικού σχεδίου «Κύπρος του Αύριο», που προνοεί πέραν των 3 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις για το κράτος μας, θέτοντας ωστόσο προαπαιτούμενα, τα οποία ήταν αναρτημένα για έλεγχο στον «Εξάντα», είναι στο σκοτάδι. Συγκεκριμένα, 23 επενδυτικές δράσεις, εκ των οποίων 8 εναρμονιστικές αξίας 51 εκατ. 820 χιλιάδων ευτώ, θα έπρεπε ήδη να είχαν ολοκληρωθεί. Με την απουσία του «Εξάντα», αυτή τη στιγμή κανείς δεν γνωρίζει το στάδιο και την εξέλιξη των έργων. Επιπρόσθετα, άλλες 24 επενδυτικές δράσεις, εκ των οποίων 4 εναρμονιστικές αξίας 72 εκατ. 290 χιλιάδων ευρώ, ακολουθούν τους επόμενους έξι μήνες.
Απόλυτο σκοτάδι
Επικοινωνήσαμε με τον τέως υφυπουργό παρά τω Προέδρω Πέτρο Δημητρίου, ο οποίος είχε την ευθύνη υλοποίησης του προγράμματος «Εξάντας» το 2019. Όπως ανέφερε στον «Π», η αναγκαιότητα της εξέλιξης του προγράμματος δεν είναι νέα. «Κάποιες αλλαγές προσπαθήσαμε να τις κάνουμε αλλά αποτύχαμε. Βρήκαμε τοίχους και συμφέροντα, κάποια άλλα προέκυψαν στην πορεία εφαρμογής», είπε. Πρόσθεσε πως, «ανέμενε κανείς λοιπόν πως η αναβάθμιση του προγράμματος θα ήταν εμφανής και ομολογώ πως θα ήταν και καλοδεχούμενη και αναγκαία, σημειώνοντας πως θα μπορούσαν να προστεθούν στη σελίδα και η εταιρεία που υλοποιεί το έργο έτσι ώστε να υπάρχει διαφάνεια για το ποιοι αναλαμβάνουν τα έργα, το αρχικό ποσό κατοχύρωσης σε σύγκριση πάντα με το τελικό, καθώς και ενημέρωση του κόσμου για την καθυστέρηση που παρατηρείται σε κάθε έργο». Αντ' αυτού, εξήγησε ο κ. Δημητρίου, το μόνο που έγινε είναι η απόσπαση 12 λειτουργών, σε ρόλο παραϋπουργικού, με εκατοντάδες χιλιάδες κόστος τον χρόνο, και μέχρι τον εκσυγχρονισμό του προγράμματος επιστρέψαμε στο απόλυτο σκοτάδι και στους πίνακες της excel. «Για σκοπούς απλά ιστορίας να αναφέρω πως ο 'Εξάντας' δημιουργήθηκε με απόσπαση ενός μόνο λειτουργού πληροφορικής, για 2 μόλις μέρες τη βδομάδα και με 10 χιλιάδες ευρώ κόστος συνολικά, για την ανάπτυξη τόσο του προγράμματος όσο και της ιστοσελίδας. Δεν κατοχυρώσαμε καμιά πατέντα, αλλά πετύχαμε τουλάχιστον έναν, έστω, αρχικό συντονισμό, που αφορά στην πορεία υλοποίησης έργων και πολιτικών, όλων των τμημάτων, όλων των υπουργείων, για πρώτη φορά. Δώσαμε μάλιστα δημόσια την πληροφόρηση, με στόχο κανένας πολιτικός να μην ένιωθε τόσο άνετα να κοροϊδέψει τον πολίτη σε σχέση με την πορεία υλοποίησης ενός έργου ή μιας πολιτικής, ενισχύοντας έστω και λίγο, τόσο τη διαφάνεια όσο και τη λογοδοσία», είπε ο κ. Δημητρίου. Καταλήγοντας, ανέφερε πως «με πρόσχημα τον εκσυγχρονισμό, θάψαμε το κάτι για το τίποτα και θα πληρώνουμε και κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ κάθε χρόνο για το μνημόσυνο. Το γιατί να μην θέλει τον έλεγχο μια κυβέρνηση είναι αντιληπτό, γιατί τα κόμματα, ιδιαίτερα της αντιπολίτευσης (υπεύθυνης και μη) να μην θέλουν να την ελέγξουν είναι πρωτάκουστο», μας είπε.
Τι είναι ο «Εξάντας»
Το πρόγραμμα «Εξάντας» είναι ένα ψηφιακό εργαλείο καταγραφής, παρακολούθησης και συνεχούς επικαιροποίησης όλων των αναπτυξιακών έργων, των πολιτικών, των μεταρρυθμίσεων αλλά και των στρατηγικών της κυβέρνησης, με σκοπό να παρέχει τη δυνατότητα σε κάθε πολίτη να παρακολουθεί την κατάσταση και την πορεία υλοποίησης του κυβερνητικού έργου. Μέσω του προγράμματος και της διαδραστικής ιστοσελίδας www.exandas.presidency.gov.cy, οι πολίτες μπορούσαν να ενημερώνονται για την πορεία υλοποίησης του κυβερνητικού προγράμματος, να διαβάσουν αναλυτικά στατιστικά στοιχεία, τόσο ανά δήμο/κοινότητα, όσο και ανά υπουργείο/υφυπουργείο ή/και να λάβουν πληροφόρηση για πώς εξελίσσεται ένα έργο ή μια πολιτική που τους επηρεάζει.